درمان افسردگی
درمان افسردگی با رویکرد شناختی رفتاری، روانکاوی، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان پویشی فشرده کوتاه مدت
آیا احساس بی انگیزگی، سنگینی، بی معنایی یا پوچی داری؟
گاهی بدون دلیل مشخصی، زندگی سخت شده، صبح ها بیدار شدن کار طاقت فرسایی می شود و کارهایی که زمانی لذت بخش بودند، دیگر شوقی نمی آورند و احساس می کنی چیزی درونت خاموش شده است. شاید دیگر آن قدر انرژی نداری که با دیگران در ارتباط باشی یا مدام خودت را سرزنش می کنی که چرا مثل قبل نیستم؟
اگر این احساس ها برایت آشناست، بدان که تنها نیستی. افسردگی یکی از شایع ترین تجربه های انسانی ست و بسیاری از ما در دوره ای از زندگی با آن روبه رو می شویم.
در کلینیک شفق ما باور داریم افسردگی نه نشانه ضعف، بلکه یک پیام است؛ پیامی از درون که نیاز به شنیده شدن دارد.
افسردگی چیست؟
افسردگی یکی از رایج ترین مشکلات روانی دنیاست به شکلی که تا سال 2030 بیش از نیمی از مردم دنیا به آن مبتلا خواهند شد. در این دوره افسردگی یکی از رایج ترین و ناتوان کننده ترین اختلال های روانشناختی به شمار می رود.
این اختلال می تواند روی احساسات، افکار، خواب، اشتها و عملکرد روزمره تاثیر بگذارد .علائمی همچون بی حوصلگی، غم، اندوه، دلتنگی، نداشتن تمرکز، کم خوابی یا پر خوابی، کم خوری یا پر خوری، احساس پوچی می توانند نشان دهنده ی افسردگی در شخص باشند. گاهی اوقات احساس افسردگی امتداد احساس غم و اندوه ناشی از شکست یا از دست دادن چیزی است که ظاهرا برای همیشه ماندگار است. اغلب این احساس با اضطراب، خشم و شرم همرا ه است.
افسردگی یک اختلال معین و یکپارچه نیست؛ بلکه به نوعی یک تجربه است که تا حد زیادی از فرد به فرد و در یک فرد مشخص از لحظه به لحظه دیگر و از سالی به سال دیگر تغییر می کند چرا که انسان سیستمی غیر خطی و پویاست.
چرا دچار افسردگی می شویم؟
افسردگی همیشه نتیجه ی یک اتفاق خاص نیست. گاهی ناگهان به سراغمان می آید، بدون اینکه دلیل روشنی داشته باشیم. در واقع این اختلال اغلب حاصل ترکیبی از عوامل مختلف است مثل:
تجربه های سخت زندگی: از دست دادن یک رابطه‌ی مهم، شکست های عاطفی، مالی یا تحصیلی، تنهایی، ناامیدی، یا تغییرات بزرگ زندگی (مهاجرت یا تغییر محل زندگی) می‌توانند زمینه ساز افسردگی شوند.
جهت دریافت مشاوره در زمینه درمان افسردگی و رزرو وقت با ما در ارتباط باشید.
فشارهای طولانی مدت و استرس مزمن: وقتی مدت طولانی تحت استرس باشیم مثلا در محیط‌های تحصیلی یا کاری پر فشار یا روابط ناسالم بدن و ذهن ما فرسوده می‌شود و احساس بی‌انگیزگی و غم عمیق شکل می‌گیرد.
سبک ارتباطی و هیجانی: برخی از ما از کودکی یاد نگرفته‌ایم چگونه احساساتمان را بشناسیم و بیان کنیم. وقتی هیجان‌های ما فروخورده می‌شوند، ممکن است به شکل کلافگی، غم، بی‌حوصلگی و اضطراب در بیایند.
عوامل زیستی و ژنتیکی: در برخی افراد افسردگی زمینه‌ی زیستی یا خانوادگی دارد. همچنین اختلال در تعادل مواد شیمیایی مغز مثل سرتونین می‌تواند در خلق و خو و احساسات فرد نقش داشته باشد.
خود انتقادی و حس ناکافی بودن: وقتی مدام با خودمان سخت گیرانه برخورد می کنیم یا احساس می کنیم هیچ وقت به اندازه ی کافی خوب نیستیم، کم کم اعتماد به نفس مان آسیب می‌بیند و افسردگی شکل می‌گیرد.
احساس گم گشتگی یا بی‌معنایی : برای بسیاری از افراد افسردگی از جایی شروع می شود که نمی دانند دقیقا از زندگی چه می‌خواهند، برای چه تلاش می‌کنند یا چه آینده‌ای در ذهن متصور هستند؟
راه درمان چیست؟ (رویکردهای درمان افسردگی)
درمان شناختی رفتاری
باور دارد که افکار منفی علت افسردگی هستند. در این رویکرد مراجع یاد می گیرد افکار غیر واقع بینانه مثل: من بی‌ارزشم را شناسایی و جایگزین افکار سالم‌تر کند.
روانکاوی
افسردگی در روانکاوی به ریشه‌های عمیق و ناخودآگاه در گذشته و کودکی فرد نسبت داده می‌شود. فرد از طریق تداعی آزاد، تحلیل رویا به آگاهی تازه‌ای از تعارض‌های درونی‌اش می‌رسد.
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)
به جای بررسی ریشه‌های افسردگی، به مراجع کمک می‌کند از طریق پذیرش شرایط موجود با افکار و احساسات دردناک کنار بیاید و در مسیر ارزش‌های شخصی‌اش قدم بردارد.
درمان پویشی فشرده کوتاه مدت (ISTDP)
در این درمان افسردگی حاصل دفاع‌های روانی ناهشیار در برابر احساسات قدرتمند مثل خشم یا غم است. درمانگر به صورت فعال کمک می‌کند مراجع این دفاع‌ها را کنار بزند و به احساسات سرکوب شده دست پیدا کند.
درمان هیجان مدار (EFT)
در کلینیک شفق ما از این رویکرد برای درمان افسردگی استفاده می‌کنیم. در افسردگی اغلب افراد درگیر هیجان‌هایی چون شرم، اندوه، احساس ناکافی بودن هستند. بررسی نقش هیجانات در افسردگی و ارائه روشی برای کار با هیجانات حائز اهمیت است. افسردگی این طور به نظر می‌رسد که فرد احساس می‌کند فاقد توان است، کسی به او علاقه ندارد و یا خودش به اطرافیان حسی ندارد و این زمانی است که شخص توانایی خود را برای بازسازی امیدوارانه و مثبت از دست داده است.
افرادی که افسردگی را تجربه می‌کنند معمولا یکی از این چهار احساس را دارند: خود کم بینی، تحقیر، ناامنی و اضطراب که این احساسات باعث تولید افکار منفی، باورهای غیر کارآمد و تولید هیجانات منفی می‌شوند. احساس غالب در افسردگی این است که فرد نیازهایش برآورده نمی‌شوند و اهدافش را غیر قابل دستیابی می‌بیند و احساس ناامیدی و ناتوانی چشمگیری دارد.
درمان هیجان مدار
در درمان هیجان مدار به جای سرکوب یا نادیده گرفتن این احساسات، آن‌ها را با دقت وارسی کرده و با همدلی پاسخ می دهیم. هدف این نیست که صرفا احساس بهتری داشته باشیم بلکه این است که یاد بگیریم بهتر احساس کنیم یعنی هیجان ها را بشناسیم، معنا دهیم و به شیوه‌ای تازه تجربه‌شان کنیم در این رویکرد باور ما این است که در پشت حس بی‌انگیزگی، غم یا بی‌ارزشی؛ هیجانات سالمی هستند که نادیده گرفته شده‌اند: خشم به حق، اندوه از دست دادن، نیاز به تعلق داشتن و دیده شدن.
یکی از اهداف درمان در افسردگی آموزش این نکته است که فرد هیجانات خود را به رسمیت بشناسد، تنظیم کردن هیجانات را یاد بگیرد و در رابطه با دیگران از آن‌ها استفاده کند.
همان طور که می‌دانیم افسردگی در روابط بین فردی بسیار زیاد تاثیرگذار است از این رو در درمان هیجان مدار به فرد افسرده یاد می‌دهیم که مرزهای سالمی با اطرافیانش برقرار کند به طوری که قادر به معاشرت با دیگران و ایجاد صمیمیت عمیق باشد و در عین حال بتواند در صورت لزوم عملکرد مستقلی داشته باشد. درمان افسردگی باید از طریق رسیدن به سوگواری سالم برای آنچه از دست رفته و ظرفیت را برای عشق و نزدیکی دوباره شروع می‌کند یا از طریق رسیدن به خشم سازگار در بدرفتاری‌هایی که غرور و عزت نفس فرد را تهدید می‌کند، ایجاد شود.
در این درمان فرد به صورت منحصر به فرد مورد توجه درمانگر قرار می‌گیرد، علائم فرد چندان مورد اهمیت نیستند چرا که درمانگر در ابتدا تلاش می‌کند که رابطه‌ای حمایتی و کمک کننده با شخص برقرار کند، به بیمار کمک می‌شود تا تاب آورتر شود و به توانایی های خود برای گذر از این بیماری باور پیدا کند.
چه زمانی باید کمک بگیریم؟
زمانی که شخص به جای راهکارهای سازگارانه برای مقابله با افسردگی به راه های ناسازگارانه رو می آورد مثل: پرخوری، نوشیدن مشروبات الکلی، مصرف دخانیات، کارکردن زیاد، اتلاف وقت‌های مکرر و … که این راهکارها هیجانات منفی از قبیل: اضطراب، عصبانیت، غم، اندوه، پشیمانی و حسرت را به وجود خواهند آورد، در این زمان باید دقت کنیم که این هیجان‌ها برای ما پیام خیلی مهمی دارند که به کمک درمانگر می‌توانیم این پیام‌ها را بررسی کرده و معنای پشت آن‌ها را کشف کنی.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید تا نکات آموزشی مختلفی در زمینه روانشناسی بیاموزید.
راه سازگارانه برای درمان افسردگی
برای درمان افسردگی طرز فکر و حتی عوامل تسریع کننده در آن اهمیتی ندارند بلکه خاطرات عاطفی برانگیخته شده توسط فکر یا فقدان مهم هستند یعنی فراخواندن هیجانات حل و فصل نشده و خاطرات احساسی در درمان بسیار مهم هستند.به تدریج که فرد هیجانات خود را می‌شناسد، با آن‌ها تماس برقرار می‌کند ، آن‌ها را تحمل، تنظیم می کند و می‌پذیرد و معنای تجربه خود را پیدا می‌کند، با احساسات سازگار خود ارتباط بهتری دارد و جراتمندی را تمرین می‌کند در ادامه شخص با انجام تمرین‌هایی احساس ارزشمندی خود را باز می‌یابد.
بسیاری از مراجعین در این درمان دریافتند که گوش دادن همدلانه‌ی درمانگر که مراجعان را به عنوان منابع معتبر در نظر می گرفتند، به آن‌ها این امکان را داد که خود را جدی بگیرند و نسبت به خود با همدلی بیشتری رفتار کنند. در نتیجه، درمان به این بیماران کمک کرد تماس با دیگران را با حس مثبت‌تر و انعطاف پذیرتری نسبت به خود بازیابند و احساس خوش بینانه‌تری از تسلط و ارتباط داشته باشند. مراجع با کمک درمانگر امید تازه‌ای را در زندگی خود می‌سازد که این امید یک جنبه مهم تاب آوری در غلبه بر افسردگی است.
سوالات پرتکرار
بله بسیاری از افراد با افسردگی عملکرد روزانه‌شان را حفظ می‌کنند اما در درون احساس خستگی زیاد، پوچی یا اندوه دارند.
غم یک واکنش طبیعی به اتفاق‌های ناراحت کننده است و معمولا با گذشت زمان کاهش می‌یابد. افسردگی اما حالتی ماندگارتر و گسترده‌تر است که عملکرد فرد را در زندگی مختلف می‌کند و ممکن است بدون کمک بهبود نیابد.
مدت زمان درمان به شدت افسردگی، عوامل زمینه‌ای، همکاری و مشارکت مراجع دراد. برای برخی از افراد بعد از چند ماه احساس بهبودی حاصل می‌شود اما برای بعضی دیگر ممکن است این روند طولانی‌تر باشد. مهم‌ترین نکته شروع مسیر درمن و پایبندی به آن است.
نه لروزما، در موارد خفیف تا متوسط افسردگی معمولا روان درمانی به تنهایی موثر است. در موارد شدید ممکن است دارو نیز پیشنهاد شود. در کلینیک شفق در صورت نیاز شما به روان پزشک ارجاع داده خواهید شد.
بله. نیازی نیست که مشکل‌تان را از قبل تشخیص داده باشید. کافی است احساس کنید حالتان خوب نیست یا به کمک نیاز دارید. وظیفه‌ی ماست که همراهتان باشیم و در این مسیر به شما کمک کنیم.
کلینیک روانشناسی شفق
کلینیک روانشناسی شفق زیر نظر خانم محبوبه مرادیان، در زمینه‌های مختلف اختلالات روانی از جمله افسردگی، اضطراب، تروما و سوگ به شما مشاوره می‌دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو وقت مشاوره روی گزینه‌های زیر کلیک کنید.
جهت دریافت مشاوره فرم زیر را کامل کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.
شماره‌های تماس
09124053136
آدرس
تهران، چهارراه جهان کودک، جردن شمالی، خیابان کیش، پلاک 44
